Danh mục đầu tư (Portfolio) là gì?
Danh mục đầu tư là một tập hợp các khoản đầu tư tài chính như cổ phiếu, trái phiếu, hàng hóa, tiền mặt và các khoản tương đương tiền, bao gồm cả quỹ đóng và quỹ giao dịch hoán đổi (ETF). Bài viết sẽ giới thiệu độc giả toàn tập về danh mục đầu tư là gì.
Mọi người thường tin rằng cổ phiếu, trái phiếu và tiền mặt là cốt lõi của danh mục đầu tư. Mặc dù trường hợp này thường xảy ra, nhưng nó không cần phải là nguyên tắc cứng nhắc. Một danh mục đầu tư có thể chứa nhiều loại tài sản bao gồm bất động sản, sản phẩm nghệ thuật và các khoản đầu tư cá nhân.
Bạn có thể chọn tự mình nắm giữ và quản lý danh mục đầu tư của mình hoặc bạn có thể cho phép người quản lý tài sản, cố vấn tài chính hoặc một chuyên gia tài chính khác quản lý danh mục đầu tư của bạn.
Những điểm cần nhớ về Portfolio là gì
- Danh mục đầu tư là một tập hợp các khoản đầu tư tài chính như cổ phiếu, trái phiếu, hàng hóa, tiền mặt và các khoản tương đương tiền, cũng như các đối tác quỹ của chúng.
- Cổ phiếu và trái phiếu thường được coi là nền tảng cốt lõi của danh mục đầu tư, mặc dù bạn có thể phát triển danh mục đầu tư với nhiều loại tài sản khác nhau — bao gồm bất động sản, vàng, tranh và các đồ sưu tầm nghệ thuật khác.
- Đa dạng hóa là một khái niệm chính trong quản lý danh mục đầu tư.
- Khả năng chấp nhận rủi ro, mục tiêu đầu tư và thời hạn của một người là tất cả các yếu tố quan trọng khi tập hợp và điều chỉnh danh mục đầu tư.
Hiểu về danh mục đầu tư là gì
Một trong những khái niệm quan trọng trong quản lý danh mục đầu tư là đa dạng hóa — đơn giản có nghĩa là không nên bỏ tất cả trứng vào một giỏ. Đa dạng hóa cố gắng giảm thiểu rủi ro bằng cách phân bổ các khoản đầu tư giữa các công cụ tài chính khác nhau, các ngành công nghiệp và các danh mục khác.
Đa dạng hoá danh mục đầu tư nhằm mục đích tối đa hóa lợi nhuận bằng cách đầu tư vào các lĩnh vực khác nhau mà mỗi lĩnh vực sẽ phản ứng khác nhau với cùng một sự kiện. Có nhiều cách để đa dạng hóa. Bạn chọn làm như thế nào là tùy thuộc vào bạn. Mục tiêu cho tương lai, khẩu vị rủi ro và cá tính đầu tư của bạn là tất cả các yếu tố quyết định cách xây dựng danh mục đầu tư của bạn.
Bất kể hỗn hợp tài sản trong danh mục đầu tư của bạn là gì, tất cả các danh mục đầu tư phải có mức độ đa dạng hóa nhất định và phản ánh khả năng chấp nhận rủi ro của nhà đầu tư, mục tiêu lợi nhuận, thời hạn nắm giữ và các ràng buộc thích hợp khác, bao gồm các thông tin về thuế, nhu cầu thanh khoản, tình huống pháp lý và các trường hợp riêng biệt vân vân.
Quản lý danh mục đầu tư (Portfolio Management) là gì
Bạn có thể coi danh mục đầu tư như một chiếc bánh được chia thành các phần có kích thước khác nhau, mỗi phần đại diện cho một loại tài sản và/hoặc loại hình đầu tư. Các nhà đầu tư hướng tới việc xây dựng một danh mục đầu tư đa dạng để đạt được phân bổ danh mục đầu tư có lợi nhuận phù hợp với mức độ chấp nhận rủi ro của họ. Mặc dù cổ phiếu, trái phiếu và tiền mặt thường được coi là khối xây dựng cốt lõi của danh mục đầu tư, nhưng bạn có thể phát triển danh mục đầu tư với nhiều loại tài sản khác nhau — bao gồm bất động sản, vàng, các loại trái phiếu, tranh và các tác phẩm nghệ thuật sưu tầm khác.
Phân bổ danh mục đầu tư mẫu trong hình trên dành cho nhà đầu tư có mức độ chấp nhận rủi ro thấp. Nói chung, một chiến lược thận trọng cố gắng bảo vệ giá trị của danh mục đầu tư bằng cách đầu tư vào các chứng khoán có rủi ro thấp hơn. Trong ví dụ này, bạn sẽ thấy rằng 50% đầy đủ được phân bổ cho trái phiếu, có thể gồm trái phiếu các công ty cấp cao và trái phiếu chính phủ, bao gồm cả trái phiếu của chính quyền địa phương.
Việc phân bổ 20% cổ phiếu có thể bao gồm blue-chip hoặc cổ phiếu vốn hóa lớn, và 30% đầu tư ngắn hạn có thể bao gồm tiền mặt, chứng chỉ tiền gửi (CD) và tài khoản tiết kiệm lãi suất cao.
Hầu hết các chuyên gia đầu tư đồng ý rằng, mặc dù không đảm bảo chống lại tổn thất, nhưng đa dạng hóa là một thành phần quan trọng để đạt được các mục tiêu tài chính dài hạn trong khi giảm thiểu rủi ro.
Các loại danh mục đầu tư
Có thể có nhiều loại danh mục đầu tư và chiến lược đầu tư khác nhau vì có các nhà đầu tư và nhà quản lý tài sản khác nhau. Bạn cũng có thể chọn có nhiều danh mục đầu tư, mà nội dung của chúng có thể phản ánh một chiến lược hoặc kịch bản đầu tư khác, được cấu trúc cho một nhu cầu khác nhau.
Danh mục kết hợp
Phương pháp tiếp cận danh mục đầu tư kết hợp đa dạng hóa giữa các loại tài sản. Việc xây dựng một danh mục đầu tư kết hợp đòi hỏi phải nắm giữ các vị thế trong cổ phiếu cũng như trái phiếu, hàng hóa, bất động sản và thậm chí cả nghệ thuật. Nói chung, một danh mục đầu tư hỗn hợp bao gồm các tỷ lệ cổ phiếu, trái phiếu và các khoản đầu tư thay thế tương đối cố định. Điều này có lợi, bởi vì trong lịch sử, cổ phiếu, trái phiếu và các lựa chọn thay thế đã thể hiện ít tương quan hoàn hảo với nhau.
Danh mục đặc thù cho đầu tư
Khi bạn sử dụng danh mục đầu tư cho mục đích đầu tư, bạn kỳ vọng rằng cổ phiếu, trái phiếu hoặc một tài sản tài chính khác sẽ thu được lợi nhuận hoặc tăng giá trị theo thời gian hoặc cả hai. Đầu tư theo danh mục đầu tư có thể là chiến lược — khi bạn mua các tài sản tài chính với ý định giữ tài sản đó trong một thời gian dài; hoặc chiến thuật — nơi bạn chủ động mua và bán tài sản với hy vọng đạt được lợi nhuận trong ngắn hạn.
Tham khảo: Phân biệt sự khác nhau giữa đầu tư (investing) và giao dịch (trading) trong tài chính.
Danh mục đầu tư cổ phiếu tích cực
Các tài sản cơ bản trong một danh mục đầu tư tích cực thường sẽ chịu rủi ro lớn, đổi lại với mong muốn tìm kiếm lợi nhuận lớn hơn. Các nhà đầu tư tích cực tìm kiếm các công ty đang trong giai đoạn phát triển ban đầu và có giá trị riêng. Hầu hết chúng chưa phải là những cái tên, những mã cổ phiếu phổ biến.
Danh mục đầu tư cổ phiếu phòng thủ
Một danh mục đầu tư mang tính phòng thủ sẽ có xu hướng tập trung vào các mặt hàng chủ lực của người tiêu dùng (ngành FCMG) không bị ảnh hưởng bởi suy thoái. Cổ phiếu phòng thủ hoạt động tốt trong thời điểm xấu cũng như thời điểm tốt, có xu hướng ổn định bất kể giai đoạn kinh tế. Cho dù nền kinh tế có tồi tệ đến mức nào tại một thời điểm nhất định, những công ty sản xuất ra những sản phẩm thiết yếu cho cuộc sống hàng ngày vẫn sẽ tồn tại.
Danh mục đầu tư cổ phiếu thu nhập
Loại danh mục đầu tư này kiếm tiền từ cổ phiếu trả cổ tức hoặc các loại phân phối khác cho các bên liên quan. Một số cổ phiếu trong danh mục thu nhập cũng có thể phù hợp với danh mục phòng thủ, nhưng ở đây chúng được lựa chọn chủ yếu vì lợi suất cao. Một danh mục đầu tư thu nhập phải tạo ra dòng tiền dương. Ủy thác đầu tư bất động sản (REIT, thường thấy tại thị trường Hoa Kỳ) là ví dụ về các khoản đầu tư tạo ra thu nhập. Tại thị trường Việt Nam thường lựa chọn các cổ phiếu trả cổ tức thường niên.
Danh mục đầu cơ cổ phiếu
Một danh mục đầu cơ là tốt nhất cho các nhà đầu tư có mức độ chấp nhận rủi ro cao. Các thương vụ đầu cơ có thể bao gồm các đợt phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) hoặc các cổ phiếu được đồn đại là mục tiêu mua bán sát nhập. Các công ty công nghệ hoặc chăm sóc sức khỏe đang trong quá trình phát triển một sản phẩm đột phá duy nhất cũng sẽ thuộc loại này.
Tác động của khả năng chịu rủi ro (Risk Tolerance) đối với việc phân bổ danh mục đầu tư
Mặc dù cố vấn tài chính có thể tạo ra một mô hình danh mục đầu tư chung cho một cá nhân, khả năng chấp nhận rủi ro của nhà đầu tư phải phản ánh đáng kể nội dung của danh mục đầu tư.
Ngược lại, một nhà đầu tư mạo hiểm có thể thêm một số cổ phiếu tăng trưởng mạnh mẽ, vốn hóa lớn vào vị trí cổ phiếu tăng trưởng, một số trái phiếu có lãi suất cao, bất động sản, chứng khoán quốc tế và các khoản đầu tư thay thế để cho vào danh mục đầu tư của họ. Nói chung, một nhà đầu tư cẩn trọng thường nên giảm thiểu rủi ro thị trường với chứng khoán hoặc các loại tài sản mà sự biến động giá thị trường của chúng khiến họ cảm thấy không an toàn.
Tác động của thời gian nắm giữ (Investment Horizon) đối với phân bổ danh mục đầu tư
Tương tự như khả năng chấp nhận rủi ro, nhà đầu tư nên xem xét thời gian đầu tư của họ khi xây dựng danh mục đầu tư. Nói chung, các nhà đầu tư nên tiến tới phân bổ tài sản thận trọng khi ngày mục tiêu của họ đến gần, để bảo vệ thu nhập của danh mục đầu tư cho đến thời điểm đó.
Ví dụ: một nhà đầu tư thận trọng có thể ưu tiên danh mục đầu tư với các cổ phiếu có giá trị vốn hóa lớn, quỹ chỉ số thị trường trên diện rộng, trái phiếu loại đầu tư và vị thế trong các khoản tương đương tiền có tính thanh khoản cao.
Lấy ví dụ, một nhà đầu tư tiết kiệm cho việc nghỉ hưu đang có kế hoạch rời khỏi công việc văn phòng trong năm năm. Ngay cả khi nhà đầu tư đó cảm thấy thoải mái khi đầu tư vào cổ phiếu và chứng khoán rủi ro hơn, họ có thể muốn đầu tư một phần lớn hơn danh mục vào các tài sản thận trọng như trái phiếu và tiền mặt, để giúp bảo vệ những gì đã được tiết kiệm. Ngược lại, một cá nhân mới gia nhập lực lượng lao động có thể muốn đầu tư toàn bộ danh mục đầu tư của họ vào cổ phiếu, vì họ có thể có nhiều thập kỷ để đầu tư và khả năng vượt qua một số biến động ngắn hạn của thị trường .
