Một trong những cuộc phỏng vấn đầu tư hay nhất từ trước đến nay là cuộc trao đổi khó hiểu giữa Robert W. Wilson quá cố – nhà bán khống huyền thoại – và Brett D. Fromson của TheStreet.
Nếu bạn nghe những cái tên này xa lạ, thì Wilson là nhà quản lí một quỹ đầu cơ – Wilson & Associates – mà ông đã thành lập vào cuối những năm 1960. Trong sự nghiệp của mình, quỹ của ông đã tạo ra lợi nhuận hàng năm khoảng 30%. Giá trị tài sản ròng đạt đỉnh 800 triệu đô la, phần lớn trong số đó được quyên góp cho tổ chức từ thiện.
Wilson là một nhà từ thiện nổi tiếng, nhưng những cuộc phiêu lưu của ông với tư cách là nhà bán khống mới thực sự đáng để học tập. Trước khi những “con gấu” nổi tiếng như Jim Chanos chiếm vị trí trung tâm, Wilson được coi là một trong những nhà bán khống bậc thầy của Phố Wall.
Dưới đây là một vài trích dẫn có liên quan từ cuộc phỏng vấn của TheStreet,
rút ra được nhiều điều thú vị từ sự nghiệp lâu dài của Wilson.
“Tôi đã luôn mua ròng”
Lời tuyên bố bất ngờ từ nhà bán khống huyền thoại.
Wilson thường xuyên duy trì mức mua ròng từ 25% đến 125% tùy thuộc vào mức độ tăng hay giảm giá. Ngay cả khi cực kỳ tiêu cực, Wilson vẫn giữ vị thế mua 25%. Khi được hỏi tại sao anh ấy không bao giờ short, anh ấy trả lời:
“Bởi vì tôi không bao giờ muốn thức dậy vào buổi sáng với hy vọng rằng mọi thứ sẽ trở nên tồi tệ. Tất cả giới trí thức mà tôi nghĩ – và tôi không dùng đó như một thuật ngữ đặc biệt tâng bốc – nhưng tất cả những người trí thức đều có xu hướng bi quan.
Có một điều gì đó hấp dẫn hơn nhiều về mặt trí tuệ về thất bại, điều có thể biết được, thay vì thành công, điều không thể biết trước được.”
“Cách mọi người thất bại là điều dễ hiểu và có thể dự đoán được và hầu như không thể tránh khỏi, trong khi cách mọi người thành công có thể không bao giờ xảy ra. Và vì vậy, tôi nghĩ giới trí thức bị thu hút bởi thất bại.”
Từ lâu sự bi quan đã trở thành đề tài hấp dẫn với cánh nhà báo: “Nếu có đổ máu, sẽ có người đọc”. Nhưng có sự khác biệt giữa việc tạo ra các bài báo clickbait và tạo ra alpha: Tất cả chúng ta đều biết không có người bán khống nào trong Fortune 500. Trích dẫn lá thư năm 2015 của Warren Buffett:
“Trong 240 năm, đặt cược ngược lại nền kinh tế Mỹ là một sai lầm khủng khiếp và bây giờ không phải lúc để bắt đầu. Con ngỗng vàng về thương mại và đổi mới của Mỹ sẽ tiếp tục đẻ nhiều trứng hơn và lớn hơn.”
Lạc quan là thứ có lợi trên thị trường và Wilson biết điều này.
Thương vụ bán khống thảm khốc nhất thời đại
Năm 1978, nhà bán khống huyền thoại Wilson đã có một kinh nghiệm thảm hại khi bán khống công ty sòng bạc Resorts International. Forbes gọi nó là “vụ bán khống thảm khốc nhất trong thời đại”.
Wilson lý luận rằng cờ bạc sẽ không còn phổ biến ở Thành phố Atlantic vào những năm 1970. Du lịch bằng máy bay phản lực đang được ưa chuộng và mọi người có thể dễ dàng bay đến Las Vegas. Trớ trêu thay, anh ta đã được chứng minh là mình đúng, nhưng đây là một minh chứng cho câu ngạn ngữ cũ về đầu tư rằng “Đúng quá sớm và sai lầm rất giống nhau”.
Ông nhớ lại sự quan tâm của Wilson đối với Resorts International khi thu nhập của công ty tăng từ “khoảng 600.000 đô la trong một năm lên 50 triệu đô la”. Thị trường tin rằng công ty có lợi thế là người tiên phong mạnh mẽ và độc quyền bền vững. Wilson cảm thấy khác và tin rằng sự cạnh tranh sẽ nhanh chóng gây áp lực lên tỷ suất lợi nhuận cao.
Ông bán khống 200.000 cổ phiếu vào năm 1978 ở mức 15 đô la và chứng kiến chúng đạt 190 đô la ba tháng sau đó – một khoản lỗ lớn trên giấy tờ. Sai lầm của Wilson là dự đoán chính phủ sẽ làm việc hiệu quả, trong khi trên thực tế, phải mất nhiều năm các dự án sòng bạc mới mới được chấp thuận.
(Nếu bạn chưa hiểu về cổ phiếu, vui lòng đọc thêm tại bài viết giải thích về cổ phiếu.)
Nhà bán khống huyền thoại đã mua lại cổ phiếu khi giá tăng do các yêu cầu ký quỹ, mất hàng triệu USD trong quá trình này. Thật đáng kinh ngạc, ông vẫn đạt 25% lợi nhuận cho các nhà đầu tư của mình trong năm đó, mà ông ước tính sẽ là 50% đến 70% nếu không bị thua lỗ của Resorts International. Trong cuộc phỏng vấn, Wilson vẫn duy trì khiếu hài hước của mình:
“Và tôi đã nói với mọi người vào lúc đó, tôi hy vọng lần sau nếu tôi thực hiện một sai lầm tương tự, tôi sẽ mất 200 triệu USD ”.
“Là sao?”
Là tôi sẽ giàu hơn rất nhiều. Bạn không thể mất 200 triệu đô la trong một cổ phiếu riêng lẻ, trừ khi bạn khá giàu. ”
“Tôi sẽ nói từ đầu, đặt cược vào Resorts, tôi có thể đã hoà vốn vụ bán khống.”
Một quan niệm sai lầm của nhà đầu tư ngày nay – có lẽ theo sau phim The Big Short và những câu chuyện về sự giàu có hoang dại khác đạt được trong cuộc khủng hoảng năm 2008 – là tiền thực sự được tạo ra từ bên bán khống.
Một gã gấu (bên bán) tài năng như Wilson sẽ tạo ra phần lớn lợi nhuận từ các thương vụ bán khống của mình, phải không? Rõ ràng là không.
“Tuy nhiên, nói chung ông đã kiếm tiền từ bán khống?”
“Tôi sẽ nói từ đầu tới lúc kết thúc, đặt cược vào Resorts, tôi có thể hoà vốn vụ bán khống.”
“Vậy có một lí do thực sự ông đã làm vậy. Về cơ bản, như để phòng vệ (hedging).”
“Chính xác. Và nó cho phép tôi kiếm được nhiều tiền hơn ở vị thế mua.”
“Nó giúp ông tự tin hơn ở phía mua.”
“Vâng. Không chỉ là tự tin. Vấn đề là, nếu thị trường sụp đổ, tôi vẫn có rất nhiều tiền.”
Quan điểm này được nhắc lại bởi Chanos, người gần đây đã tuyên bố:
“Một danh mục đầu tư short tốt cho phép bạn long nhiều hơn… Và đó là mấu chốt của những gì chúng tôi làm. Nó cho phép các nhà đầu tư của chúng tôi – và chính chúng tôi – đặt vào vị thế mua nhiều hơn, cho dù đó là các khoản đầu tư thụ động hay cổ phiếu mà chúng tôi lựa chọn ”.
Có hai điểm chính lưu ý được từ đây:
- Những nhà bán khống vĩ đại nhất hiếm khi hoà vốn.
- Mục tiêu chính của bán khống phải là cung cấp tiền mặt trong đợt bán tháo và cho phép bạn “lên tàu trở lại” trong vị thế mua của mình.
“Tôi thường nói, nếu tôi bán khống một cổ phiếu và nó không đi ngược 20%, có lẽ tôi đã mắc sai lầm.”
Một tuyên bố thú vị của nhà bán khống huyền thoại và là chủ đề tranh luận của short seller.
Việc bán khống cổ phiếu đang trên đà tăng giá khiến nhà quản lý gặp rủi ro lớn nhất nhưng cũng là phần thưởng lớn nhất. Khoản lỗ lớn của Wilson trong Resorts là bằng chứng cho điều đó.
Nhiều nhà quản lý thích đợi cho đến khi bên mua đã “yếu” và bán cùng đà giảm. Như nhà bán khống huyền thoại Marc Cohodes đã nhận xét:
“Tôi chưa bao giờ tham gia vào cái mà tôi gọi là các tình huống kết thúc mở… Tôi tránh những mã đã tăng kịch tính. Nói ví von, tôi không quan tâm đến việc trèo lên cây và vật con báo đốm ra khỏi cây. Tôi quan tâm đến việc ai đó bắn con báo đốm rớt xuống và sau đó tôi sẽ xử lí một khi nó chạm đất. Thay vì các tình huống mở, tôi thích short cổ phiếu hoàn toàn rác rưởi với sự quản trị gian dối và bảng cân đối kế toán tồi tệ khủng khiếp. Tôi tìm kiếm sự thay đổi, tôi tìm kiếm những cổ phiếu ‘nếu mai này trôi đi liệu có ai nhớ họ không’? Họ làm tốt điều gì? ”
Tôi đồng tình với Cohodes nói chung, và nhận thấy lợi nhuận từ việc bán khống cổ phiếu giá trị thấp tốt hơn là các mã tăng trưởng theo hình parabol.
“Thị trường tuyệt vời của con người”
Trích dẫn cuối cùng trong cuộc phỏng vấn ít liên quan đến các mẹo chứng khoán mà liên quan nhiều hơn đến việc đầu tư như một con đường sự nghiệp, cũng như một số thông tin chi tiết về tính cách của nhà bán khống huyền thoại Wilson:
“Câu hỏi cuối cùng: Tại sao ông đến Phố Wall, ông đặt mục tiêu gì và ông có đạt được điều mình muốn hay không?”
“Vâng, trước tiên, tôi muốn làm một điều gì đó, tôi muốn tham gia vào công việc trí tuệ phân biệt với bán hàng… Tôi đến First Boston, ngân hàng đầu tư, vào thời điểm đó, có uy tín ngang với Goldman Sachs hay Morgan Stanley.
Tôi đã vượt qua chặng đường đó và tham gia vào thị trường chứng khoán, theo một cách nào đó, về mặt trí tuệ cũng như mảng vật lý hạt nhân, bởi vì, không thể có cảm xúc. Bạn phải đối xử giữ kẽ với tất cả mọi người, bởi vì mọi người đều đang cố lừa dối bạn, và có rất ít người quản lý tiền mà tôi biết là những người thực sự có tính xã hội cao.
Một số người trong số họ có thể đang tìm kiếm sự vĩ đại, nhưng họ không có xu hướng thích con người, họ không thoải mái với mọi người bởi vì họ thực sự là một doanh nghiệp chống lại mọi người. Tôi từng nói với vợ cũ của mình rằng điều tuyệt vời của thị trường là nó rất con người.
Tôi đang đối phó với nhân loại và không phải đưa ra bất kỳ phản hồi nào.”
Điều này chứng minh rằng đầu tư có thể là một công việc cô đơn. Không giống như một người nào đó trong lĩnh vực ngân hàng hoặc bán hàng và giao dịch, thường đòi hỏi các kỹ năng xã hội mẫu mực để thành công, một nhà quản lý tiền tệ như Wilson có thể tự mình tạo ra lợi nhuận vượt trội trong một thập kỷ – chỉ là một người đàn ông đấu với thị trường.
Wilson đã để lại lời khuyên nào cho những người bán khống trong tương lai đang tìm cách cạnh tranh thành công của ông? Ngắn gọn: Đừng nghĩ đến việc bán khống.
“Tôi sẽ quên việc bán khống. Tôi nghĩ rằng nó đã kết thúc. Mọi chuyện kết thúc vì một lý do đơn giản: Nếu bán khống bắt đầu hiệu quả, tức là cổ phiếu giảm giá trong bất kỳ khoảng thời gian nào liên tục, thì rất nhiều người hiện không bán khống sẽ bắt đầu bán khống. Nguồn cung cổ phiếu hạn chế để vay để bán khống. Những cổ phiếu để short tốt có xu hướng rất rõ ràng. Như tôi vẫn thường nói, tôi có thể tự tin dự đoán rằng bạn sẽ chết. Tôi không thể đoán trước rằng bạn sẽ được sinh ra, và vì vậy, thất bại là điều hiển nhiên về mặt phân tích và mọi người đều rơi vào thương vụ bán khống như nhau… Tôi tin rằng nếu việc bán khống thực sự có lãi trở lại, nó sẽ trở nên đông đúc đến mức hầu hết mọi người sẽ không thể mượn cổ phiếu.”
Có thể lời khuyên của ông chỉ đơn giản là dấu hiệu của thời đại. Cuộc phỏng vấn của TheStreet được thực hiện chỉ một tháng sau khi NASDAQ đạt đỉnh vào tháng 3 năm 2000, xóa sổ những người bán khống nổi tiếng trong đợt tăng trưởng. Tuy nhiên, 8 năm sau, nhiều nhà đầu tư đã trở thành tỷ phú đặt cược vào bong bóng nhà đất ở Mỹ và kiếm lợi từ sự sụp đổ dưới chuẩn.
Lời khuyên của tác giả? Bán khống một cách khiêm tốn và đi theo con đường trước của các nhà đầu tư tỷ phú như Buffett, Seth Klarman và Howard Marks, CFA, những người đã thành công trong việc tích lũy tài sản của họ trong nhiều thập kỷ đầu tư vào thị trường.
Như nhà bán khống huyền thoại Wilson đã nói, “Tôi không bao giờ muốn thức dậy vào buổi sáng với hy vọng rằng mọi thứ sẽ trở nên tồi tệ hơn.”
Sự lạc quan là chìa khoá.
