Hiểu biết trực quan về tài chính là một phần không thể thiếu trong bộ kỹ năng của bất kỳ nhà lãnh đạo nào. Biết cách tạo ra và đo lường giá trị không chỉ giúp đưa ra quyết định thông minh hơn ở nơi làm việc, mà còn nâng cao nghề nghiệp và cải thiện giao tiếp với các bên liên quan.
Nếu bạn đang hướng tới mục tiêu quan tâm hơn đến tài chính trong vai trò của mình và giúp công ty của bạn phát triển mạnh mẽ, thì đây là những kỹ năng bạn cần có, bất kể ngành nghề lĩnh vực của bạn là gì.
Kỹ năng tài chính mọi nhà lãnh đạo cần
1. Hiểu biết về Báo cáo tài chính
Báo cáo tài chính là thứ có giá trị để đo lường sức khỏe tổng thể của một công ty. Nếu bạn đang tìm cách đánh giá hiệu suất của bộ phận hoặc tổ chức của mình, có ba báo cáo chính mà bạn nên biết cách đọc và diễn giải. Đó là:
- Bảng cân đối kế toán (Balance Sheet): Một báo cáo thể hiện tình hình tài chính của công ty bạn tại một thời điểm cụ thể. Nó cung cấp một cái nhìn tổng thể về các nguồn lực do doanh nghiệp sở hữu hoặc kiểm soát và cho biết các nguồn lực đó có được như thế nào.
- Báo cáo thu nhập (Income Statement): Một tài liệu tóm tắt các khoản thu nhập (doanh thu trừ chi phí) của tổ chức của bạn trong một khoảng thời gian.
- Báo cáo Lưu chuyển tiền tệ (Statement of Cash Flow): Báo cáo cho biết lượng tiền mặt mà công ty của bạn đã tạo ra và sử dụng trong một khung thời gian được chỉ định, chia nhỏ dòng tiền thành ba phần: hoạt động kinh doanh, hoạt động đầu tư và hoạt động tài chính.
Bằng cách hiểu dữ liệu có trong các báo cáo này, bạn có thể nắm được bức tranh toàn cảnh hơn về tình hình tài chính của tổ chức mình và đưa ra các quyết định kinh doanh tốt hơn.
2. Phân tích tỷ lệ
Tận dụng hiệu quả bảng cân đối kế toán của công ty bạn và các báo cáo khác không chỉ là biết cách giải mã các điều khoản tài chính mà chúng bao gồm — bạn cần xem xét ý nghĩa đằng sau các chỉ số.
Các con số tỷ lệ cung cấp một bộ công cụ để làm điều đó. Trong phân tích tài chính, các tỷ số làm cho các con số có ý nghĩa bằng cách cung cấp khả năng so sánh giữa các công ty và thời gian, và chúng thuộc bốn nhóm chính:
- Tính thanh khoản (Liquidity): Tỷ lệ đo lường rủi ro doanh nghiệp của bạn hết tiền mặt.
- Khả năng sinh lời (Profitability): Các tỷ lệ có thể được sử dụng để đánh giá thu nhập của công ty bạn.
- Tỷ lệ đòn bẩy (Leverage): Kiểm tra mức độ tài sản của tổ chức bạn được tài trợ bởi nợ (vay nợ).
- Năng suất (Productivity): Các tỷ lệ đánh giá mức độ hiệu quả mà công ty của bạn sử dụng để sản xuất sản phẩm.
Việc xác định tỷ lệ nào để sử dụng trong một tình huống nhất định phụ thuộc vào những gì cần được đo lường. Tỷ suất sinh lời, chẳng hạn như lợi tức trên tài sản (thu nhập ròng chia cho tổng tài sản), có thể cho biết thu nhập của công ty bạn so với các nguồn lực của nó. Trong khi tỷ lệ năng suất, chẳng hạn như vòng quay hàng tồn kho (giá vốn hàng bán chia cho hàng tồn kho), có thể tiết lộ số lần doanh nghiệp của bạn bán hết hàng tồn kho trong một khoảng thời gian cụ thể.
Với sự hiểu biết sâu sắc về các tỷ lệ, bạn có thể hiểu rõ hơn về điểm mạnh và điểm yếu của tổ chức, đồng thời thực hiện các điều chỉnh nhằm nâng cao hiệu suất tài chính trong tương lai.
3. Quản lý dòng tiền
Trong tài chính, tiền mặt là vua. Thay vì tập trung vào lợi nhuận, như kế toán, tài chính xem xét lượng tiền mặt mà một công ty tạo ra để đo lường lợi nhuận kinh tế của nó.
Một nghiên cứu gần đây của CB Insights cho thấy 29% người sáng lập công ty khởi nghiệp cho rằng việc cạn kiệt tiền mặt là một trong những lý do hàng đầu khiến công ty của họ thất bại, nhấn mạnh tầm quan trọng của các nhà lãnh đạo doanh nghiệp là phải biết cách theo dõi và quản lý dòng tiền vào và ra.
Để giúp đảm bảo thành công về mặt tài chính tại tổ chức của bạn, bạn nên hiểu các phép đo tiền mặt sau:
- EBITDA: Là từ viết tắt của Thu nhập trước lãi, Thuế, Khấu hao và Phân bổ, phép đo này cung cấp một lăng kính để xem xét lợi nhuận của công ty bạn trước ảnh hưởng của lãi suất và thuế, cùng với các khoản phí không dùng tiền mặt, chẳng hạn như khấu hao.
- Dòng tiền vận hành (Operating Cash Flow): Phần đầu tiên trên báo cáo lưu chuyển tiền tệ trình bày chi tiết tất cả các khoản tiền được tạo ra và sử dụng trong hoạt động kinh doanh. Điều này rất hữu ích khi xem xét vốn lưu động — tiền sẵn có cho các hoạt động hàng ngày — có thể gây ra hậu quả như thế nào đối với dòng tiền.
- Dòng tiền tự do (Free Cash Flow): Một thước đo quan trọng về hiệu quả hoạt động của công ty, xem xét số tiền có sẵn để phân phối cho các nhà đầu tư hoặc tái đầu tư vào doanh nghiệp, sau khi tất cả các chi phí đã được trang trải. Đó là một chỉ báo mạnh mẽ về khả năng sinh lời của công ty bạn và có thể cung cấp kế hoạch chi tiết để cải thiện hiệu quả hoạt động.
Mỗi phép đo tiền mặt này đều có một vị trí trong phân tích doanh nghiệp. Mặc dù dòng tiền tự do phần lớn được coi là thước đo quan trọng nhất, nhưng điều quan trọng là phải biết cách áp dụng từng chỉ số để theo dõi tiền mặt và thúc đẩy tăng trưởng tại doanh nghiệp.
4. Dự báo – Một kỹ năng tài chính chủ chốt cho các nhà lãnh đạo
Tài chính về bản chất là hướng tới tương lai. Để xác định giá trị hiện tại của các dự án và tài sản, chúng ta sẽ xem xét các giá trị đó có thể thay đổi như thế nào trong những tháng và năm tới.
Nếu muốn đưa ra các quyết định kinh doanh có lợi cho công ty về lâu dài, bạn cần biết cách sử dụng dữ liệu và giả định có sẵn để dự báo kết quả tài chính.
Với hoạt động dự báo, bạn có thể cân nhắc lợi ích và hạn chế của một dự án bằng cách sử dụng các chỉ số thu nhập hiện có và các yếu tố khác, bao gồm thuế và khấu hao, để tính toán giá trị của dự án trong tương lai.
Từ đó, tính toán chiết khấu (discount) có thể được sử dụng để đưa con số của dòng tiền tự do về giá trị hiện tại của nó.
Khi bạn biết giá trị hiện tại của các dòng tiền trong tương lai của dự án, bạn có thể so sánh nó với khoản đầu tư ban đầu của công ty và xác định xem đó có phải là một nỗ lực xứng đáng hay không.
Thực hành chiết khấu dòng tiền này có thể cung cấp một cái nhìn sâu sắc về cách công ty của bạn nên phân bổ nguồn lực của mình, cho phép bạn có chiến lược hơn trong các quyết định hàng ngày mà bạn đưa ra.
Đọc thêm: Tại sao nên vay tiền để khởi nghiệp kinh doanh?
Hiểu biết toàn cảnh tài chính của ngành nghề và lĩnh vực bạn đang làm việc
Đối với các nhà lãnh đạo ở tất cả các cấp, kỹ năng tài chính có thể giúp đưa ra quyết định đúng đắn và thúc đẩy thành công trong kinh doanh. Bằng cách củng cố bộ kỹ năng của bạn với sự hiểu biết trực quan về tài chính, bạn có thể hiểu rõ hơn về ngành của mình và phát triển cả tổ chức và sự nghiệp của bạn hướng đến tương lai tốt đẹp.
