Nếu bạn giống như tôi, bạn sẽ bị tấn công hàng ngày bởi rất nhiều tin tức tài chính thu hút sự chú ý của bạn. Nhưng rất nhiều những gì chúng ta đọc được hoặc không liên quan, nông cạn hoặc không đầy đủ và do đó gây hiểu lầm và mất tập trung từ góc độ đầu tư. Tôi đã xác định được 10 điều gây xao nhãng hàng đầu, những loại bài báo không có giá trị hoặc cái nhìn sâu sắc và có thể dễ dàng bỏ qua để đỡ mất thời gian. Bài viết sẽ giúp bạn có cách đọc tin tức tài chính hiệu quả hơn.
1. “Thị trường đã lên xuống.”
Hoặc các biến thể khác, chẳng hạn như “Cổ phiếu châu Á tăng tốc”, “Thị trường Trung Quốc có đợt tăng mạnh”, v.v.
Những loại mô tả nhạt nhẽo này không có nhiều ý nghĩa vì chúng có tính lịch sử. Nó giống như nói rằng hôm qua trời mưa hoặc nhiệt độ đã giảm xuống 5 độ vào đêm qua. Các động thái trong ngày hiếm khi cho chúng ta biết bất cứ điều gì về hướng đi của thị trường. Và đó là cổ phiếu hiếm hoi bị định giá thấp hoặc được định giá quá cao trong một ngày.
“Tin tức” như thế này không có mục đích gì, và chỉ mang lại cho các nhà báo lười biếng hoặc thiển cận một cái gì đó để đưa tin.
2. “Tài sản của Jeff Beros giảm 10 tỷ đô la”
Tại sao chúng ta nên quan tâm đến việc Jeff Beros, Bill Gates, Mark Zuckerberg, hoặc một số người siêu giàu khác bị mất hoặc kiếm được vài tỷ do thị trường di chuyển? Nó không ảnh hưởng đến giá trị thị trường của tài sản chúng ta. Thêm vào đó, tôi cũng không nghĩ điều đó khiến họ khó chịu vì họ đã là những tỷ phú.
Phải chăng chúng ta nên mừng khi những ông trùm này “mất trắng” vài tỷ? Và họ đã thực sự mất gì? Các khoản lỗ là trên giấy và một khi thị trường phục hồi trở lại, như mọi khi, cuối cùng thì những khoản lỗ này sẽ bị xóa sổ.
Vậy mà các trang báo sản xuất ra những tin tức tài chính như thế này để bạn đọc, như thể một cái gì đó rất quan trọng đã xảy ra vậy.
3. “Nếu bạn mua abc 10 năm trước . . .”
Nếu chúng tôi mua cổ phiếu Amazon, Apple hoặc Tesla trị giá 1.000 đô la từ nhiều năm trước, thì bây giờ chúng tôi đã kiếm được hàng triệu USD. Vâng chúng tôi biết. Chúng tôi đã lỡ hẹn làm giàu rồi sao?
Những bài báo đưa ra nhận xét như vậy có phải khiến chúng ta hối hận về tất cả những quyết định khác mà chúng ta đã thực hiện hoặc không thực hiện không?
Tôi không hiểu điểm nào ngoài những con số khổng lồ và hấp dẫn có liên quan.
Tất nhiên, với sự khôn ngoan của nhận thức muộn màng, tất cả mọi người đều trông giống như một kẻ thất bại đã bỏ lỡ một cơ hội đầu tư thành công. Nhưng 10 năm trước, mấy ai biết rằng Amazon hay Tesla hay Netflix sẽ thành công ngoạn mục như vậy?
Nếu những tin tức như vậy cũng bao gồm một hệ thống hoặc các chỉ báo về cách chọn trước các cổ phiếu lớn, thì điều đó sẽ rất hữu ích. Nhưng điều đó quá kỹ thuật và quá phức tạp đối với tất cả mọi người.
4. “Chuyên gia cho rằng…”
Các “chuyên gia” được giải thích một cách thuận tiện để giải thích tại sao thị trường lại hoạt động theo một cách cụ thể. “Chuyên gia” cũng bật lên để đưa ra các dự báo thị trường dài hạn. Thông thường, họ trông nghiêm túc lắm, và đưa ra một số dự đoán thị trường mơ hồ rất phù hợp, khó có thể sai.
Tại sao chúng ta nên lắng nghe họ? Bởi vì “chuyên gia” có được sự tín nhiệm nhờ vào dự đoán của họ về bong bóng Dotcom, về khủng hoảng tài chính toàn cầu, vân vân.
Vấn đề chính của tôi với các “chuyên gia” là sự không nhất quán của họ. Không khó để dự đoán một cuộc khủng hoảng. Thị trường cuối cùng sẽ sụp đổ. Gọi sự cố đó có thể là sản phẩm của may mắn hoặc sự kiên trì tuyệt đối. Nó còn được gọi là thiên vị lấy mẫu (sampling bias). Tất cả chúng ta đều thích lấy ra các con số phù hợp với quan điểm của mình, phải không?
Có ai hỏi “chuyên gia” về số lần họ đã dự đoán sai không? Những lần dự báo thị trường trật lất? Tỷ lệ đoán đúng hay đoán sai của họ là bao nhiêu? Đó không phải là thước đo tốt hơn về thành tích của các “chuyên gia” và liệu chúng ta có nên chú ý đến họ không?
Hầu hết các cuộc khủng hoảng đều không thể đoán trước được. Nassim Taleb gọi chúng là các sự kiện thiên nga đen (Black Swan). Chúng sẽ có tác động rất lớn, hiếm, và không thể lường trước được. Trong môn boxing, họ nói rằng đó là cú đấm bạn không thấy sẽ đánh gục bạn. Nếu đúng như vậy, ai biết khi nào nó sẽ đến hoặc đến từ đâu đâu?
5. “Chỉ báo rất tin cậy này đang chuyển màu đỏ”
Những mục tin tức này là một loại rất được yêu thích khác. Một con số hoặc khái niệm khó hiểu được lấy ra khỏi tủ, phủi sạch và lớn tiếng tuyên bố là Bạch tuộc tài chính Paul.
Tại sao? Bởi vì chỉ báo cho biết đã dự đoán chính xác ba trong bốn lần thị trường sụp đổ / bùng nổ gần đây nhất.
Những câu chuyện này bỏ qua thực tế rằng hiệu suất lịch sử không bao giờ được tái tạo.
Lý do hầu hết các chỉ số này là rác? Các kịch bản mới làm cho các xu hướng trong quá khứ trở nên vô dụng.
Cuộc khủng hoảng COVID-19 là một ví dụ điển hình. Rất nhiều điều về nó là duy nhất. Không có chuyên gia thị trường nào ngày nay có kinh nghiệm với một sự kiện như vậy: Nguồn gốc của nó là sinh học chứ không phải tài chính, các phản ứng xã hội – phong toả hay giãn cách xã hội – có quy mô chưa từng có, cũng như các biện pháp đối phó tài khóa và tiền tệ. Và giải pháp cuối cùng – vắc-xin – được bao quanh bởi sự không chắc chắn cả về thời gian và mức độ hiệu nghiệm.
Vì vậy không có sự kiện nào có thể so sánh được để từ đó suy ra để đoán trước tương lai.
6. “Warren Buffett…”
Rõ ràng, Nhà tiên tri của Omaha không thể làm sai. Dẫn đến một số bài báo không cần thiết.
Buffett đã tuyên bố bán đống cổ phiếu hãng hàng không Mỹ của mình gần đây. Chà, đó là những gì mọi người đang làm. Và đó không thực sự là một động thái tốt trong nhận thức muộn màng khi cổ phiếu hàng không phục hồi phần nào ngay sau đó. Vì vậy, Buffett không chỉ bình thường trong câu trả lời của mình, nhưng ông cũng bán sớm quá.
Nghiêm trọng hơn, các tỷ phú có khẩu vị rủi ro khác rất nhiều so với các nhà phân tích đầu tư bình thường chứ chưa nói đến nhà đầu tư cá nhân. Yêu cầu hoàn vốn và ràng buộc đầu tư của họ không giống như của chúng ta. Vậy tại sao lại bắt chước các chiến lược của họ?
7. “Cổ phiếu tăng vì…”
Tôi luôn ngạc nhiên về mức độ khôn ngoan của các phương tiện truyền thông theo sau các sự kiện. Họ luôn có thể tạo ra rất nhiều cách giải thích thông minh và có vẻ hợp lý cho các diễn biến thị trường trước đó. Đây hẳn là loại tin tức tài chính bạn thường đọc nhất.
Nếu cổ phiếu tăng giá, đó là do sự lạc quan về vắc-xin COVID-19, chỉ số ngành bán lẻ tốt hơn, nhiều bang của Hoa Kỳ mở cửa trở lại… Còn nếu chứng khoản đỏ loè sau một vài ngày thì sao? Đó là do sự bi quan về vắc xin nhé, hoặc do mảng bán lẻ đang rất thất vọng nhé.
Không ai thực sự biết lý do đằng sau giá lên hay xuống cả. Tất cả chỉ là quan điểm. Không phải như thể các nhà báo tài chính đi phỏng vấn một mẫu nhà đầu tư đại diện để tìm ra lý do mua hoặc bán của họ. Và giả định cơ bản là tất cả các nhà đầu tư đều là những sinh vật có lý trí, những người ngay lập tức điều chỉnh kỳ vọng và hành động hợp lý dựa trên những tin tức mới nhất. Nhưng chắc bạn biết về kinh tế học hành vi. Các nhà đầu tư có xu hướng mắc phải tất cả các định kiến hay thiên lệch nhận thức khiến họ không thể “tối đa hóa lợi ích của mình”.
8. “Các nghịch lý”
Tại cuộc họp báo thường kỳ sau mỗi cuộc họp hàng quý của Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ, một phóng viên lặp lại câu hỏi tương tự đã được hỏi trong các cuộc họp báo trước đó.
Đường cong Phillips có bị phá vỡ không và nếu có thì tại sao? Nó trở thành một trong những bí ẩn lâu dài của cuộc đời.
Đường cong Phillips là một khái niệm kinh tế được phát triển bởi A. W. Phillips.
Ý chính của nó? Lạm phát và thất nghiệp có mối quan hệ tỷ lệ nghịch. Lạm phát cao hơn có liên quan đến tỷ lệ thất nghiệp thấp hơn và ngược lại.
Vâng, đường cong bị hỏng và có nhiều lý do rõ ràng tại sao.
Không phải là một nghịch lý khi lạm phát tiền lương đã được giảm bớt mặc dù tỷ lệ thất nghiệp thấp kỷ lục. Có một loạt các yếu tố tại nơi làm việc. Nền kinh tế Hoa Kỳ đã chuyển từ sản xuất sang dịch vụ, đồng thời mất khả năng thương lượng của nhân viên; nền kinh tế hợp đồng đã làm cho lao động hợp đồng trở nên phổ biến; tự động hóa đã dẫn đến nguồn cung lao động dư thừa; Vân vân.
Một cái gọi là “nghịch lý” khác tạo nên các chu kỳ: sự mất kết nối giữa nền kinh tế và Phố Wall. Không có “kết nối” để bắt đầu. Thị trường chứng khoán tương quan với kết quả kinh tế ba hoặc bốn quý sau đó. Và ngay cả tỷ lệ tương quan đó – 0.28 – cũng là một mối tương quan yếu.
Những điều này hầu như không được coi là nghịch lý.
9. “10 cổ phiếu bạn bắt buộc phải có”
Không quan trọng nếu thị trường sụp đổ hay đang ở đỉnh cao nhất mọi thời đại, ai đó sẽ luôn nói về một vài cổ phiếu tuyệt vời – những viên ngọc chưa được khám phá phải được mua ngay hôm nay, trừ khi chúng ta muốn mạo hiểm bỏ lỡ Amazon tiếp theo.
Để chắc chắn, một vài lựa chọn trong số này có thể là những lựa chọn tuyệt vời. Nhưng những khuyến nghị này có xu hướng dựa trên thông tin sơ sài. Đào sâu hơn một chút và phân tích thường nông cạn một cách buồn cười. Khuyến nghị dựa trên “phân tích cơ bản” có nghĩa là lời khuyên được đưa ra sau khi xem qua doanh thu dự phóng 12 tháng, tăng trưởng EPS/EPS và tỷ lệ PE dự phóng. Là vậy đó.
Một vài trong số những người chọn mua này hoàn toàn bỏ qua các nguyên tắc cơ bản khi thực hiện lời tư vấn của họ. Họ tập trung vào các chỉ số kỹ thuật – chỉ số sức mạnh tương đối, mức hỗ trợ, v.v. – mà ít nhà đầu tư cá nhân nắm được.
Tất nhiên, những người chọn hàng hiếm khi đề cập đến rủi ro và mặt trái của cổ phiếu. Đó là tất cả những dự báo tươi sáng và thuận buồm xuôi gió ở phía trước. Nhưng thực sự họ chỉ đang bán những thứ không đầy đủ, gây hiểu lầm và thiếu trách nhiệm để làm phân tích.
10. “Cổ phiếu này sẽ tăng vì EPS tăng x%.”
Tôi không gợi ý rằng các công ty không nên báo cáo những con số mới nhất của họ. Nhưng thay vì nói rõ sự thật và dừng lại ở đó, báo cáo thu nhập nên đưa ra cốt truyện đầy đủ. Một khi chúng tôi hiểu rõ về nền tảng, thường thì kết quả không quá đơn giản và “đánh bại” EPS không có nhiều ý nghĩa do hai vấn đề chính:
Các công ty đã triển khai một lượng lớn vốn để mua lại cổ phần. Trong thập kỷ qua, các công ty đại chúng của Mỹ đã bơm 4 nghìn tỷ USD vào các khoản mua lại. Hiệu quả? Mẫu số trong phép tính EPS giảm và kết quả là EPS tăng lên, ngay cả khi tổng thu nhập ròng trong kỳ là tĩnh. Trên thực tế, nếu mua đủ cổ phiếu, EPS tăng ngay cả khi thu nhập ròng tuyệt đối giảm.
Vì vậy, trừ khi câu chuyện chỉ ra vai trò của việc mua lại cổ phiếu, nếu có, đóng vai trò gì trong việc tăng EPS, chúng ta sẽ không biết được là do tăng trưởng hữu cơ so với kỹ thuật tài chính hoặc thực sự, nếu câu chuyện có bất kỳ giá trị nào hay lại là một sự lãng phí khác của thời gian.
Các giám đốc tài chính rất giỏi trong việc quản lý kỳ vọng của các nhà phân tích giảm dần khi quý tiến triển. Vì vậy, các công ty cuối cùng dễ dàng đánh bại một con số thấp. Các công ty nên công bố EPS dự kiến vào đầu và cuối quý.
Nhưng đây chỉ là hai thành phần của vấn đề EPS. Các nhà đầu tư nhìn vào nhịp EPS này và bắt đầu ngoại suy trong vài năm tới. Nhưng các công ty có thể không có tiền mặt để trả cổ tức hoặc mua lại cổ phiếu. Trên thực tế, nếu họ nhận được hỗ trợ từ chính phủ Hoa Kỳ, họ sẽ không được phép mua lại trong một vài năm.
Tất nhiên, đây chỉ là 10 trong số những loại tin tức tài chính phổ biến nhất. Không còn nghi ngờ gì nữa.
Nhưng nếu chúng ta có thể để ý những kiểu bài báo như vậy và bỏ qua chúng, lọc ra thành công, thì việc đọc tin tức tài chính hàng ngày của chúng ta sẽ được tập trung và hiệu quả hơn.
